7 giải đáp của Bộ Y tế về ‘khai tử’ trung cấp y

Ông Nguyễn Minh Lợi, Phó Cục trưởng Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế).

PV: Thưa ông, theo đúng quy định của Bộ Y tế thì từ năm 2021, các BV, cơ sở y tế toàn quốc sẽ ngừng nhận điều dưỡng, kỹ thuật viên y học, dược sĩ, nữ hộ sinh, hộ lý… hệ trung cấp. Điều này đồng nghĩa với việc sinh viên ra trường hệ trung cấp không có việc làm. Vậy giải quyết như thế nào?

Như chúng ta đã biết, Việt Nam đang tham gia hội nhập ngày càng sâu rộng với quốc tế, đặc biệt là Cộng đồng kinh tế ASEAN đã được thành lập từ 31/12/2015. Ở lĩnh vực y tế, Việt Nam đã ký thỏa thuận khung công nhận lẫn nhau giữa các nước ASEAN ở các lĩnh vực điều dưỡng (từ năm 2006), bác sĩ và nha sĩ – răng hàm mặt (từ năm 2009). Theo đó, để được hành nghề điều dưỡng, hộ sinh, kỹ thuật viên, thời gian đào tạo tối thiểu là 3 năm, còn đối với dược, nha sĩ và bác sĩ thì đòi hỏi thời gian đào tạo dài hơn. Hơn nữa, ở các nước thì muốn hành nghề đều phải trải qua kỳ thi quốc gia mới được cấp giấy phép hành nghề.

Vừa qua, liên Bộ Y tế – Nội vụ đã có các thông tư liên tịch hướng dẫn xếp hạng viên chức đối với các ngành điều dưỡng, hộ sinh, kỹ thuật viên y và dược. Theo nội dung của các thông tư này, từ 1/1/2021 các cơ sở sự nghiệp y tế công lập sẽ không tuyển mới trình độ trung cấp các ngành này và từ 1/1/2025 để được xếp hạng viên chức các ngành này, người lao động phải có trình độ cao đẳng trở lên.

Có thể nói đây là chủ trương rất cần thiết trong bối cảnh chính chúng ta phải nâng cao trình độ chuyên môn để đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng khám bệnh, đồng thời như trên đã nêu, chúng ta cũng phải đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế – theo lộ trình chúng ta bị chậm mất 9 năm.
Xuất phát từ thực tế trên, Bộ Y tế đã có ý kiến với Bộ Giáo dục và Đào tạo và có khuyến nghị các cơ sở dừng đào tạo trung cấp từ năm 2018 chính là thực hiện lộ trình đó.

Hiện chưa có thống kê đầy đủ nhưng với quy mô đào tạo nhân lực y tế trình độ trung cấp quá nhiều trong những năm vừa qua khiến nhiều người được đào tạo nhưng không có việc làm đúng với văn bằng đào tạo. Những trường hợp này, nếu có nguyện vọng làm chuyên môn vẫn có thể sử dụng bằng trung cấp để đăng ký xét tuyển vào các cơ sở y tế đến trước 1/1/2021.PV: Vậy còn những người có bằng trung cấp đã đi làm thì sẽ thế nào khi có quy định mới?
Đối với các viên chức có trình độ trung cấp đã công tác tại các cơ sở y tế sẽ được lập kế hoạch để cử đi đào tạo nâng cao trình độ. Những người trình độ trung cấp đang làm việc trong cơ sở y tế vẫn làm việc bình thường đến trước 1/1/2025 nhưng phải dành thời gian học tập nâng cao trình độ.Với số lượng và năng lực của các cơ sở đào tạo hiện nay hoàn toàn có thể đáp ứng được yêu cầu đào tạo nâng cao trình độ cho những người này. Đồng thời, Bộ Y tế đã có chỉ đạo để các cơ sở y tế có kế hoạch đào tạo nâng cao trình độ cho những người này để đảm bảo đáp ứng được yêu cầu theo quy định của các thông tư nói trên nhưng vẫn đảm bảo có người làm chuyên môn.

Y tá rất cần cho quá trình chăm sóc người bệnh.

PV: Hiện tại các cơ sở y tế tuyến dưới đang thiếu nhân lực ngành y, trong đó đội ngũ nhân viên y tế như điều dưỡng, dược sĩ, nữ hộ sinh… có bằng trung cấp cũng quan trọng trong công tác khám chữa bệnh. Khi không tuyển dụng đối tượng này sẽ xảy ra tình trạng thừa người ra trường nhưng thiếu nhân viên tại cơ sở y tế?

Tiêm chủng cho trẻ em trong độ tuổi tại Trạm y tế xã ở Bắc Kạn.

PV: Hiện phần lớn tuyến xã nhân viên thuộc hệ trung cấp. Nhiều cán bộ y tế trung cấp đã 40-50 tuổi. Với họ, bài toán đặt ra là phải chạy theo chuẩn hóa hay về “hưu non”. Bộ Y tế nên có chính sách hỗ trợ cho những trường hợp này không?
Chúng tôi cũng đã thống nhất nguyên tắc là nếu những người sẽ nghỉ chế độ trước ngày 1/1/2025 thì không nhất thiết phải học tập nâng cao trình độ. Đối với những trường hợp còn lại đang làm việc tại tuyến xã, theo quy định tại Khoản 1, Điều 2 Nghị định số 117/2014/NĐ-CP ngày 8/12/2014 của Chính phủ thì tổ chức y tế xã, phường, thị trấn là đơn vị y tế thuộc Trung tâm y tế tuyến huyện. Do đó, việc đào tạo nâng cao trình độ sẽ do Trung tâm y tế tuyến huyện điều phối để vừa đảm bảo nâng cao trình độ, vừa duy trì hoạt động chuyên môn trên địa bàn.